Kinderporno of modefotografie, daar ligt de grens

-Amsterdam, 14-3-2018, EOKM.nl- De zaak kwam aan het rollen toen modellen aangifte deden van seksuele intimidatie door een modefotograaf. Maar de kwestie zwengelde een heel andere discussie aan over iets wat al lang bekend is in de modelfotografie: jonge meiden die het willen maken in de modewereld moeten bloot en sexy op de foto. Sommige fotografen gaan daar verder in dan anderen. Maar mag dit wel? Het Expertisebureau Online Kindermisbruik (EOKM) is hier eenduidig over.

“Een afbeelding is strafbaar als het een seksuele gedraging bevat van iemand die kennelijk de leeftijd van achttien jaar nog niet heeft bereikt”, onderstreept Sander de Gruijl, jurist bij EOKM. In de beoordeling door het Meldpunt van het EOKM of materiaal strafbaar is houdt het de criteria aan die in de Aanwijzing Kinderpornografie 2016 (2016A005) van het Openbaar Ministerie (zie par. 2.3 voor de beoordeling van strafbaarheid van materiaal) zijn opgenomen. Aanvullend gebruikt het Meldpunt de huidige jurisprudentie op grond van artikel 240b van het Wetboek van Strafrecht. De beoordelingscriteria uit de Aanwijzing zijn onder andere gebaseerd op jurisprudentie van de Hoge Raad.

Voorbeelden van mogelijk strafbare afbeeldingen zijn er genoeg. Een onnatuurlijke pose kan een criterium zijn, of als de nadruk gelegd wordt op de borsten, billen of genitaliën. Als er seksueel geduide gebaren gemaakt worden (waaronder de aanraking van de borsten), of als het slachtoffer op de afbeeldingen bepaalde kleding draagt met erotiserend karakter of werking dat niet bij de leeftijd van de minderjarige past, is een afbeelding strafbaar. Als voorbeeld voor erotiserende kleding noemt De Gruijl: een string, netkousen of hoge hakken genoemd.

En dat is niet alles. Een afbeelding kan daarnaast als strafbaar beoordeeld worden indien bepaalde elementen aan het beeld toegevoegd of weggehaald zijn, zoals seksualiserende teksten of het maken van uitsneden waardoor de nadruk meer komt te liggen op de geslachtsdelen van de minderjarige. De afbeelding kan hierdoor een seksuele strekking krijgen.

Over de vraag of seksuele modefotografie van minderjarigen afgedaan kan worden als kunst is het EOKM dus glashelder. Het Meldpunt kijkt niet naar de intentie waarmee een afbeelding is gemaakt. Dit is geen criterium voor strafbaarheid van een afbeelding op grond van artikel 240b van het Wetboek van Strafrecht.